تجارت الکترونیک
پدیده ایست که امروزه وارد زندگی ما انسانها شده و به سرعت همه گیر شده است. تجارتی که انسانها بیشتر در دفتر کارشان و یا خانه هایشان نشسته و یا بر روی سکوی کشتی و یا رستوران قطار نشسته و داد و ستد میکنند. کارفرمایانی که با یک آلارم متوجه میشوند که کسی در یک فاصله دور از آنها کالا و یا خدماتی را خواسته است و بدون آنکه باهم صحبتی را انجام داده باشند پول به حسابشان ریخته است و آنها باید این کالا را به دست مشتری برسانند و یا کاربرانی که در همه حال دوست دارند خرید کنند و حوصله رفتن به پاساژها و یا مراکز خرید و خدمات را ندارند و مایل هستند که تنها با چند کلیک و تایید، وجه را واریز کرده و کالا را دم در خانه شان تحویل بگیرند آنهم زمانی که خودشان دوست دارند. اینها همه تجارت الکترونیک هستند.
خیلی ها حتی نمی دانند که این نوع از تجارت از کی شروع شده و چه تاریخچه ای را دارد، آنها فقط سایت های فروشگاهی را دوست دارند چرا که در وقتشان صرفه جویی میکند و یا هر سایت دیگری که به آنها خدمات میدهد. راستش برای ما هم مهم نیست که چه کسی اولین بار سایت فروشگاهی زده است و یا داستان اولین استوک فروشی اینترنتی چه بوده است و چه کسی پیش قدم شده است که برای شما صحبت کنیم، هرچند این اطلاعات برای ما مهم و جذاب بوده است و شاید برای شما هم باشد.
تجارت الکترونیک در حقیقت انجام هر گونه کار تجاری است که از طریق اینترنت و به صورت آنلاین انجام میشود. تجارت الکترونیک پدیده نوظهور معاصری است که در سایه گسترش زیر ساخت های ارتباطات شکل گرفته است که هنوز جای زیادی برای پیشرفت دارد.
تجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپاست و ما تنها در سالهای اخیر با معرفی و حضور جدی سایت های فروشگاهی و یا آگهی و یا خدمات محور و ... مواجه شده ایم که اتفاقا به سرعت در حال افزایش هستند و توانسته اند اعتماد کاربران را به خود جلب کرده و موفق عمل نمایند ولی با اینحال هنوز راه طولانی در پیش است. چیزی که ما در واقعیت با ان مواجه هستیم تلفیق تجارت سنتی و تجارت الکترونیک در ایران است که به هم تنیده شده اند که البته با توجه به رشد تجارت الکترونیک نقش تجارت سنتی در آینده کمتر و کمتر خواهد شد.
ما در اینجا سعی میکنیم مختصرا انواع تجارت الکترونیک را به شما معرفی کنیم. در حقیقت تجارت الکترونیک را از حیث تراکنش ها می توان به زیربخش های زیر تقسیم کرد.
ارتباط بنگاه با بنگاه (شرکت با شرکت) در این نوع از تجارت بنگاه های تجاری و یا همان شرکت ها با هم در ارتباط هستند که به اختصار B2B می نامند. سایت alibaba.com یک نمونه موفق است که توانسته طیف بسیار زیادی از شرکت ها را در سایت خود گرد آورد تا آنها بتوانند با داشتن صفحه مخصوص خود خدمات خود را عرضه کنند.
ارتباط بنگاه با مصرف کننده (شرکت با مصرف کننده) این نوع از تجارت الکترونیک بصورت ارائه خدمات و محصولات از طرف یک شرکت به مصرف کنندگان می باشد که به اختصار B2C نامیده میشود. فروشگاه های اینترنتی رایج ترین نوع این نوع از تجارت الکترونیک است. نمونه های زیادی از فروشگاه ها وجود دارد که شما تاکنون از آنها خرید کرده اید.
ارتباط مصرف کننده با بنگاه (مصرف کننده با شرکت) این نوع از تجارت الکترونیک به صورت معکوس حالت قبل است و در اینجا اشخاص حقیقی خدمات خود را به شرکت ها عرضه میکنند که به اختصار این نوع را C2B می گویند. شما به عنوان یک مدیر شرکت می توانید سایتی را فرض کنید که همواره نیروهای موردنیازتان را در آنجا ببینید و با آنها همکاری کنید حال تمام وقت، پروژه ای و یا پاره وقت.
ارتباط مصرف کننده با مصرف کننده نوعی از تجارت الکترونیک است که مصرف کننده ها می توانند خدمات خود را به دیگر مصرف کننده ها عرضه کنند. این نوع از تجارت الکترونیک به اختصار C2C نامیده می شود. این نوع تجارت الکترونیک در بستر یک سات آگهی اتفاق بیفتد.
اینها موارد مهم برای کاربران، تاجران و اشخاص حقیقی هستند که می تواند در کسب و کار آنها تاثیر گذار باشد هرچند انواع مختلفی دیگری از تجارت الکترونیک وجود دارد.
ارتباط بنگاه با سازمان دولتی تعاملاتی است که در بین بنگاه ها و سازمانهای دولتی اتفاق می افتد. این نوع از تجارت الکترونیک به اختصار B2A نامیده میشود. شما میتوانید به سایتهای دولتی فکر کنید که تمام پروسه محاسبه و پرداخت مالیات شما را بر عهده دارند.
ارتباط دولت و شهروندان هم نوعی از تجارت الکترونیک است. خدمات دهنده در اینجا دولت و یا سازمانهای دولتی به مردم جامعه می باشد. G2Cاختصار این نوع از تجارت الکترونیک می باشد. خدماتی مثل ثبت نام شما در یارانه، وام ازدواج، بانکداری الکترونکی، پرداخت عوارض شهرداری و ... در این تعریف گنجانده می شوند.
ارتباط دولت با دولت این نوع از تجارت الکترونیک به اختصار G2G نامیده می شود. ارتباط بانکی بین دولتها در این نوع از تجارت الکترونیک تعریف میشود. (مردم ایران بواسطه تحریم بخش از تجارت الکترونیک کم آسیب ندیده اند)
هدف ما از گفتن این دسته بندی ها در تجارت الکترونیک آشنایی مختصر با دنیای تجارت الکترونیک و اساس آن است. شاید اکنون به این مساله فکر میکنید که آخرین خدماتی که از طریق اینترنت دریافت کرده اید در کدام دسته بندی بوده است؟ شاید به این فکر میکنید که آیا می توانید خدمات خود را به عنوان یک فرد عادی، به عنوان مدیر یک شرکت، به عنوان یک سازمان چگونه عرضه کنید و از پتانسیل این پدیده نوظهور استفاده کنید و ثروت خود را افزایش دهید. هر سوالی که به عنوان یک علاقمند و یا یک تاجر به ذهن تان بیاید مهم نیست که چه باشد، مهم اهمیت تجارت الکترونیک در زندگی روزمره ماست که دیگر نمی توان آن را نادیده گرفت.
تجارت در ایرانِ امروز تلفیقی از تجارت سنتی و تجارت الکترونیک است. برخی از کارفرمایان و مشتری ها در برابر داشتن و استفاده تام از این پدیده برای خود و کسب و کارشان مقاومت می کنند و در حالتی از خواستن و نخواستن قرار گرفته اند ولی درک کرده اند که امروزه نادیده گرفتن تجارت الکترونیک می تواند به ورشکستگی شرکت ها بیانجامد و یا خریداران را مجبور کند که با نخریدن کالای مورد نیازشان از یک فروشگاه اینترنتی، ساعت های طولانی را صرف رفت و برگشت به بازار کند.
جالب است بدانید که ما با کارفرمایانی مواجه شده ایم که هم از ما درخواست طراحی سایت را داشته اند و هم اینکه بواسطه عدم اطلاع از توانمندی یک سایت حاضر به پرداخت مبلغ کافی برای آن نبوده اند و هزینه کردن برای یک کاتالوگ کاغذی که در اولین فرصت دور ریخته میشود را به هزینه کردن برای سایت ترجیح داده اند. میخواهیم بگوییم که به عنوان کسی که تجارت میکنیم همه ما مجبور به وارد شدن در دنیای بزرگ تجارت الکترونیک هستیم.
بخش عمده ای از مطالعات اخیر ما در حوزه تجارت الکترونیک معطوف به چگونگی راه اندازی کسب و کارهای این چنینی بوده است. بی شک کسی که هیچ ذهنیتی از خواست و نیاز کاربران در یک فروشگاه اینترنتی نداشته باشد نمی تواند یک طراحی سایت فروشگاهی قابل قبول را برای شما انجام دهد. چرا که به عنوان مثال وقتی وارد مقوله نیازمندیهای سایت های فروشگاهی میشویم علیرغم اشتراکات اساسی این فروشگاه ها در اساس فروشگاه همچون امکان نمایش، سفارش و پرداخت پول تفاوت های زیادی را باهم دارند که بایستی به دقت رعایت شود.
امکانات مورد نیاز نرم افزاری یک سایت فروشگاهی لباس به هیچ عنوان تماما مشابه یک سایت فروشگاهی موبایل نیست. مگر اینکه شما تنها به داشتن یک آلبوم اینترنتی با امکان فروش به جای سایت فروشگاهی موردنیازتان بسنده کنید.
